سیما غفارزاده – ونکوور
در ادامهٔ واکنش‌های دولت کانادا به سرکوب و کشتار مردم ایران، یکشنبه ۱۳ نوامبر ۲۰۲۲، هارجیت ساجان، وزیر توسعهٔ بین‌المللی کانادا، در توئیتی نوشت: «با بلندترشدن فریاد درخواست‌ها برای برابری و عدالت، دولت ایران به سرکوب خشونت‌آمیز اعتراضات ادامه می‌دهد. من و دکتر شیرین عبادی در لندن بعدازظهر را صرف بحث در مورد چگونگی حمایت بیشتر جهان از مردم ایران و حفظ فشار بر دولت ایران کردیم.»
همچنین دوشنبهٔ هفتهٔ گذشته، ۱۴ نوامبر، پیرو اولین بستهٔ تحریم دولت کانادا که در ۷ اکتبر اعلام شد، دولت فدرال با اعلام یک عنوان جدید و به‌ندرت استفاده‌شده که به مأموران مرزی اجازه می‌دهد تا از دسترسی خارجی‌ها به کشور جلوگیری کنند، رسماً رده‌های بالای رژیم ایران را از ورود به کانادا ممنوع کرد. وزرای کابینه فدرال طی یک کنفرانس مطبوعاتی مجازی تأیید کردند که این اقدام که بیش از یک ماه پیش وعده داده شده بود، اکنون از طریق قانون حمایت از مهاجرت و پناهندگان اجرایی شده است. این قانون همچنین به مقامات کانادایی اجازه می‌دهد تا دربارهٔ مقامات ایرانی‌ای که در حال حاضر در کانادا هستند، تحقیق کنند. مارکو مندِچینو، وزیر امنیت عمومی کانادا، این حرکت را گام بزرگی در پاسخ‌گوکردن رژیم ایران در برابر اعمالش دانست. او گفت: «این بدان معناست که معماران ظلم و ستم ازجمله اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دیگر هرگز به کانادا پا نخواهند گذاشت.»
چهارشنبهٔ هفتهٔ گذشته ۱۶ نوامبر نیز، پنجمین بستهٔ تحریم‌های کانادا علیه جمهوری اسلامی ایران اعلام شد. پیش از این، تحریم‌های دولت کانادا علیه این رژیم در چهار مرحله اعلام شده بود. چهار بسته تحریم قبلی به‌ترتیب در تاریخ‌های ۷ اکتبر، ۱۳ اکتبر، ۱۹ اکتبر و ۳۱ اکتبر گذشته اعلام شده بود.
پیرو تازه‌ترین دورِ تحریماتِ دولت کانادا در هفتهٔ گذشته، و بر اساس بیانیه‌‌ای که از طرف امور روابط بین‌الملل کانادا منتشر شد، ملانی جولی (Mélanie Joly)، وزیر امور خارجهٔ کانادا، اعلام کرد که این کشور تحریم‌های بیشتری را علیه رژیم ایران در نظر گرفته است؛ تحریم‌هایی تحت آئین‌نامهٔ اقدامات ویژهٔ اقتصادی (ایران) (Special Economic Measures (Iran) Regulations) در پاسخ به نقض فاحش و سیستماتیکِ حقوق بشر و اقدامات مستمر در بی‌ثبات‌کردن امنیت منطقه. طبق این تحریم‌ها شش شخصیت حقیقی و دو نهاد به فهرست اضافه شده‌اند. این تحریم‌ها مقامات ارشد، حامیان برجستهٔ رژیم و نهادهایی را هدف قرار می‌دهد که در نقض فاحش و سیستماتیک حقوق بشر در ایران، از جمله سرکوب وحشیانهٔ معترضان و فعالیت‌های شریرانهٔ رژیم در خارج‌ازکشور مشارکت داشته‌اند. دو نهاد فهرست‌شده، از نهادهای کلیدی رژیم‌اند برای فعالیت‌های مداومش با هدف بی‌ثبات‌کردن صلح و امنیت بین‌المللی، ازجمله فروش تسلیحات و تأمین پرسنل نظامی ایران برای آموزش و کمک به نیروهای روسی در استفاده از سلاح‌های ایرانی. دو نهاد و تعدادی از شخصیت‌های حقیقی فهرست‌شدهٔ جدید از این قرارند:
– صنایع هوانوردی شاهد، یک شرکت تحقیق، توسعه و ساخت تسلیحات وابسته به نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در تولید پهپادهای بدون سرنشین ایرانی شامل پهپاد مرگ‌بار شاهد-۱۳۶، فعالیت می‌کند. پهپاد شاهد-۱۳۶، همان پهباد جنگی‌ای است نیروهای مسلح روسیه از آن برای حمله به غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی در اوکراین استفاده کرده‌اند.
– صنایع هوانوردی قدس، یک شرکت دولتی تولید پهپاد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آن را تأسیس کرده است و پهپادهای جنگی مورداستفادهٔ نیروهای مسلح رژیم و سازمان‌های تروریستی مشخصاً همسو با رژیم، مانند حزب‌الله، را طراحی و تولید می‌کند تا در انجام عملیات بی‌ثبات‌کنندهٔ منطقه‌ای مورد استفاده قرار گیرد. این شرکت همچنین در توسعهٔ پهپادهای مرگ‌بار صادرشده به روسیه برای استفاده در حملهٔ غیرقانونی روسیه به اوکراین، مشارکت دارد.
– سید یحیی رحیم صفوی، مشاور عالی مقام رهبری در امور نظامی و فرماندهٔ سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (۱۹۹۷ تا ۲۰۰۷)
– سید حجت‌الله قریشی، سردار سرتیپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و جانشین معاونت امور تأمین، تحقیقات و صنایع وزارت دفاع ایران؛
– سعید آقاجانی، سردار سرتیپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرماندهٔ فرماندهی پهپاد نیروی هوافضای سپاه
– علی آزادی، فرماندهٔ نیروی انتظامی استان کردستان ایران
این اقدامات جدید، معامله با افراد و نهادهای فهرست‌شده را ممنوع می‌کند و در واقع هرگونه دارایی‌ای را که ممکن است در کانادا داشته باشند، مسدود می‌کند. همچنین افراد فهرست‌شده در پاسخ به نقض فاحش و سیستماتیک حقوق بشر، تحت قانون مهاجرت و حفاظت از پناهندگان به کانادا ممنوع‌الورودند.
در این بیانیه آمده است که «بیش از یک ماه و نیم از کشته‌شدن مهسا امینی به‌دست پلیسِ به‌اصطلاح اخلاق رژیم ایران می‌گذرد. کانادا به‌شدت از کوتاهی رژیم در رسیدگی به دغدغه‌های مشروع مردم ایران نگران است.» و در ادامه افزوده شده است: «کانادا، با همهٔ اقشار جامعهٔ خود، در کنار مردم ایران همچنان‌که آن‌ها به مبارزه برای حقوق بشر خود در مواجهه با سرکوب‌های خشونت‌آمیز و سرکوبگرانهٔ روبه‌افزایش رژیم ایران ادامه می‌دهند، می‌ایستد. ما به نظارت بر نقض فاحش و سیستماتیک حقوق بشر از سوی رژیم، ادامه داده و با هماهنگی با متحدان خود، برای واکنش از طریق تمامی ابزارهای دیپلماتیکی که در اختیار داریم، اقدام سریع انجام خواهیم داد.»
در پایان این بیانیه به‌نقل از ملانی جولی آمده است: «کانادا متعهد است در کنار مردم ایران که شجاعانه برای حقوق بشر خود مبارزه می‌کنند، بایستد. روزبه‌روز، وضعیت در ایران بدتر می‌شود، و رژیم ایران به سرکوب‌های خود در بی‌اعتنایی به درخواست‌های شهروندانش و جامعهٔ بین‌المللی ادامه می‌دهد. کانادا برای پاسخ به تجاوزات رژیم ایران چه در ایران و چه در خارج‌ازکشور، در استفاده از تمامی ابزارهای دیپلماتیکی که در اختیار دارد، درنگ نخواهد کرد.»
همچنین ملانی جولی، پنجشنبهٔ هفتهٔ گذشته ۱۷ نوامبر، در توئیتی نوشت: «با ۵۰ حامی مشترک، قطعنامهٔ مجمع عمومی سازمان ملل دربارهٔ وضعیت حقوق بشر در ایران، به رهبری کانادا، دیروز به تصویب رسید. ما از رژیم ایران می‌خواهیم که حقوق بشر به‌تمامی، ازجمله حقوق زنان و دختران را رعایت کند.»
جمعهٔ گذشته ۱۸ نوامبر، شبکهٔ خبری سی‌بی‌سی به‌نقل از سازمان اطلاعات امنیت کانادا (CSIS) اعلام کرد که این سازمان فعالانه در حال بررسی چندین تهدید مرگ «موثق» است که اشخاصی در کانادا از سوی رژیم ایران دریافت کرده‌اند. اریک بالسم، سخنگوی سازمان اطلاعات امنیت کانادا، گفت: «سی‌سیس به‌طور فعال در حال بررسی چندین تهدید جانی از طرف جمهوری اسلامی ایران بر اساس اطلاعات معتبر است. در نهایت، این فعالیت‌های خصمانه و مداخلات خارجی، امنیت کانادا و کانادایی‌ها و همچنین ارزش‌های دموکراتیک و حاکمیت ما را تضعیف می‌کند.» این اولین بار است که این سازمان تحقیقات مستمر را در مورد «تهدیدهای مرگ‌بار علیه کانادایی‌ها و افراد مستقر در کانادا که از ایران سرچشمه می‌گیرد»، تأیید می‌کند.
جمعهٔ گذشته ۱۸ نوامبر، نشست بین‌المللی امنیت در شهر هالیفاکس کانادا آغاز به کار کرد. در این نشست سه‌روزه، شخصیت‌هایی چون نازنین افشین‌جم، هنرمند و فعال حقوق بشر، علی احساسی، نمایندهٔ مجلس فدرال کانادا از حوزهٔ ویلودِیل، حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانواده‌های پرواز پی‌اس۷۵۲، و مسیح علی‌نژاد، روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر، شرکت داشتند. حامد اسماعیلیون، در بخشی از سخنان خود گفت: «این روزها امید بزرگ‌تری هم دارم و آن این است که بتوانیم به‌زودی در یک ایرانِ آزاد محاکمهٔ مسببان سرنگونی هواپیما را ببینیم.» او همچنین گفت: «تفاوت اعتراضات جاری با جنبش‌های قبلی این است که بر مبنای ایدئولوژی نیست و با شعار زن، زندگی، آزادی که در خاورمیانه بسیار پیشرو است؛ فکر می‌کنم این بار به سرانجام می‌رسد. بسیاری از مردم به این انقلاب امیدوارند و به‌زودی پایان جمهوری اسلامی فرا می‌رسد. تقاضای اصلی ما از دولت‌های غربی این است که مانع این راه نشوند.» در این نشست، همچنین در رابطه با درخواست اخراج سفیران ایران از کشورهای غربی، نازنین افشین‌جم گفت این خواستهٔ مردم داخل ایران است. وی همچنین با اشاره به اینکه اوباما اعتراف کرده است که در زمان خود از اعتراضات مردم ایران حمایت نکرده است، تأکید کرد که پرزیدنت بایدن هم حالا همان دیدگاه را دارد و حرف‌های نایاک را به گوش می‌گیرد و حمایتی نشان نمی‌دهد. حامد اسماعیلیون در این رابطه گفت: «حال، من از شما سؤالی می‌پرسم؛ الان که سفارتخانه‌ها همه بازند و همهٔ سفیران سرِ جای خود هستند، شما چه تغییری می بینید؟ دو روز قبل پسر ده‌ساله‌ای را در جنوب ایران کشتند. سه سال پیش ۲۹ کودک را در پرواز هواپیمای اوکراینی کشتند. طی پنجاه و چند روز پیش، سی و چند کودک را کشتند. آیا شما هیچ تغییر رفتاری می‌بینید؟ از چه نوع فشاری صحبت می‌کنید؟ از چه مذاکراتی دارید صحبت می‌کنید؟ آن‌ها زبان دیپلماسی را نمی‌فهمند، آن‌ها بازیگران نرمال در عرصهٔ دیپلماسی نیستند، یک مافیا هست که دارد کشور را اداره می‌کند و شما باید این را باور کنید.»
و در پایان، امور روابط بین‌الملل کانادا نیز چهارشنبهٔ همین هفته ۲۳ نوامبر، در توئیتی نوشت: «کانادا به‌دلیل دریافت گزارش‌های مستمر دربارهٔ اعمال خشونت و آزارواذیت جنسی علیه معترضان ایرانی، ازجمله زنان و جوانان، عمیقاً نگران است. ما از رژیم ایران می‌خواهیم که از نقض شنیعِ حقوق بشر دست بردارد و تمام اعمال خشونت‌آمیز علیه شهروندانش را متوقف کند.»
